XOẮN TINH HOÀN
THẾ NÀO LÀ XOẮN TINH HOÀN?
Xoắn tinh hoàn là một cấp cứu cần can thiệp phẫu thuật mà có thể dẫn đến sự mất mát của tinh hoàn bị ảnh hưởng bởi tình trạng xoắn của bó mạch máu nuôi nếu không được điều trị kịp thời. Mô tinh hoàn không thể tồn tại mà không có máu nuôi. Do đó, xoắn tinh hoàn là nguyên nhân phổ biến nhất của việc mất tinh hoàn ở nam giới độ tuổi vị thành niên.
NGUYÊN NHÂN CỦA XOẮN TINH HOÀN?
Nguyên nhân của phần lớn các trường hợp xoắn tinh hoàn là dị dạng bao tinh mạc (bao tinh mạc bám lên cao ở mặt sau như hình chuông), một bất thường giải phẫu hay gặp hiện nay ở một số nam giới.
Bất thường giải phẫu này cho phép thừng tinh xoắn vặn dễ dàng hơn, dẫn đến giảm việc cung cấp máu đến tinh hoàn. Điều này có thể xảy ra một cách tự nhiên hoặc có thể liên quan với chấn thương. Không có cách nào để phát hiện dị tật này. Bất thường về giải phẫu này sẽ có trong cả hai tinh hoàn với số lượng đáng kể. Do đó khi can thiệp phẫu thuật thì bác sĩ sẽ cố định tinh hoàn còn lại cho bệnh nhân.
BIỂU HIỆN CỦA XOẮN TINH HOÀN RA SAO?
Xoắn tinh hoàn được đặc trưng bởi tình trạng đau đột ngột tinh hoàn một bên. Kể từ khi cấu trúc mạch máu nuôi xoắn, tinh hoàn sẽ bị nâng cao lên. Bệnh nhân có thể buồn nôn và ói mửa. Bệnh nhân cũng có thể bị đau bụng. Một số trường hợp có thể có tiền sử đau tinh hoàn trước đây nhưng tự khỏi (tự tháo xoắn).
Xoắn tinh hoàn được ghi nhận thường xuyên nhất trong các nhóm tuổi 12-18 tuổi, và hầu hết các trường hợp xảy ra ở nam giới dưới 30 tuổi. Tuy nhiên, nó có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào, kể cả trẻ sơ sinh.
KHI NÀO CẦN ĐẾN CHĂM SÓC Y TẾ?
Sưng và đau tinh hoàn nên được đánh giá đầu tiên trên cơ sở cấp cứu. Việc đánh giá được thực hiện tốt nhất trong phòng cấp cứu, nơi có trang bị hình ảnh học nhanh chóng và có thể tiếp cận nhanh đến can thiệp phẫu thuật. Có một khoảng thời gian vàng sáu giờ từ lúc xoắn để có thể cứu tinh hoàn; điều trị phẫu thuật trong khoảng thời gian này có thể đạt tỷ lệ bảo tồn gần 100% cho các tinh hoàn bị xoắn. Sau sáu giờ, tỷ lệ bảo tồn tinh hoàn giảm, và nếu phẫu thuật sửa chữa được thực hiện sau 24 giờ, tinh hoàn hầu như không còn cứu vãn.
ĐIỀU TRỊ XOẮN TINH HOÀN RA SAO?
Việc điều trị được chỉ định cho xoắn tinh hoàn là phẫu thuật. Trong những dịp hiếm hoi, một số thầy thuốc có thể tháo xoắn tinh hoàn bằng tay, nhưng điều này hiếm gặp. Việc phẫu thuật nhằm cứu tinh hoàn bên xoắn nếu có thể và cố định bên còn lại để tránh xoắn về sau. Trong trường hợp đến trễ thì tinh hoàn bị hư do thiếu máu nuôi sẽ được loại bỏ. Việc “trống trải” một bên có thể được lấp đầy sau đó bằng tinh hoàn nhân tạo.
MẤT MỘT TINH HOÀN CÓ ẢNH HƯỞNG GÌ KHÔNG?
Khả năng sinh sản được duy trì ngay cả sau khi bị mất một tinh hoàn. Sẽ không có sự thay đổi rõ ràng nào được ghi nhận về thể chất ngoài sự mất mát của tinh hoàn. Tuy nhiên một chút ảnh hưởng tâm lý là có và cần được giải quyết.
Những bệnh nhân đã bị mất một tinh hoàn nên được tư vấn về các mối nguy hiểm tiềm ẩn của các môn thể thao đối kháng trực tiếp như võ thuật, đá banh, … để tránh nguy cơ tổn thương đến tinh hoàn còn lại.
ThS. BS. Dương Quang Huy – 09 33 84 79 68 (Viber – Zalo)
Leave a reply
Most Commented